Zamówienia społecznie odpowiedzialne - Katalog Dobrych Praktyk

Słownik pojęć

Rozmiar czcionki: A | A+ | A++   Kontrast: Tryb kontrastu Wysoki Tryb standardowy Standardowy

Klauzula społeczna – wyjątek w ogólnych regułach zamówień publicznych, który umożliwia zamawiającemu przy zlecaniu zamówienia wziąć pod uwagę istotne kryteria społeczne. Możliwość stosowania klauzul społecznych przewiduje ustawa Prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 z późniejszymi zmianami, a także Dyrektywa 2014/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych uchylająca dyrektywę 2004/18/WE. W Polsce przyjęło się rozumieć pod pojęciem klauzul społecznych następujące instrumenty: zamówienia zastrzeżone (art. 22 ust. 2 i 2a Pzp), wymóg zatrudnienia przy realizacji zamówienia osób defaworyzowanych na rynku pracy (art. 29 ust. 4 pkt 1) oraz wymóg zatrudniania na umowę o pracę (art. 29, ust. 4 pkt. 4).

Kryterium społeczne – kryterium oceny ofert odnoszące się do społecznych aspektów Zamówienia Publicznego w zakresie:

  • Integracji zawodowej i społecznej osób, o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy Pzp.,
  • Dostępności osób niepełnosprawnych lub
  • Uwzględniania potrzeb użytkowników.

Zamówienie zastrzeżone – zamówienie, w którym zamawiający wykorzystał klauzulę zastrzeżeniową (art. 22 ust. 2 i 2a Pzp): „Zamawiający może zastrzec w ogłoszeniu o zamówieniu, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie zakłady pracy chronionej oraz inni wykonawcy, których działalność lub działalność ich wyodrębnionych organizacyjnie jednostek, które będą realizowały zamówienie, obejmuje społeczną i zawodową integrację osób będących członkami grup społecznie marginalizowanych”. W szczególności dotyczy to: osób z niepełnosprawnościami, osób bezrobotnych, osób pozbawionych wolności lub zwalnianych z zakładów karnych, osób bezdomnych, osób z zaburzeniami psychicznymi, osób, które uzyskały w Rzeczpospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą; osób do 30 roku życiu oraz po ukończeniu 50 roku życia posiadających status osoby poszukującej pracy, bez zatrudnienia; osób będących członkami mniejszości znajdującej się w niekorzystnej sytuacji (w szczególności dotyczy to mniejszości narodowych i etnicznych). Ust. 2a tego artykułu dodaje, że Zamawiający określa minimalny procentowy wskaźnik zatrudniania osób należących do ww. kategorii, nie mniejszy jednak niż 30%.

Spółdzielnia socjalna – podmiot polskiego prawa łączący cechy przedsiębiorstwa oraz organizacji pozarządowej. Przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków oraz pracowników spółdzielni socjalnej. Spółdzielnia socjalna działa na rzecz: 1) społecznej reintegracji jej członków oraz pracowników spółdzielni socjalnej, przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu, 2) zawodowej reintegracji jej członków oraz pracowników spółdzielni socjalnej, przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy – a działania te nie są wykonywane w ramach prowadzonej przez spółdzielnię socjalną działalności gospodarczej. Spółdzielnia socjalna może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków, pracowników oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1817 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 60, 573 i 1909).

Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej - Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej to wyodrębnione organizacyjne lub rachunkowo jednostki podmiotów lub partnerstw podmiotów, realizujące usługi wsparcia ekonomii społecznej, nie działające dla osiągnięcia zysku lub przeznaczające zysk na działania OWES – zgodnie ze standardami Ośrodków wsparcia Ośrodków Ekonomii Społecznej wydanymi na podstawie Zarządzenia nr 21 Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 kwietnia 2016 r. w sprawie przyznania akredytacji „AKSES” (Dz. Urz. Min. Rodz. Prac. i Pol. Społ. poz.21, z późn. zmianami).

Przedsiębiorstwo społeczne - jest podmiotem wyodrębnionym pod względem organizacyjnym i rachunkowym, prowadzącym działalność gospodarczą zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym lub działalność oświatową w rozumieniu art. 83a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, lub działalność kulturalną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 406, z późn. zm.), której celem jest:

a) integracja społeczna i zawodowa określonych kategorii osób wyrażona poziomem zatrudnienia tych osób:
b) zatrudnienie co najmniej 50% osób bezrobotnych lub
c) osób z niepełnosprawnościami, lub
d) osób, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, lub
e) osób, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych, lub
f) zatrudnienie co najmniej 30% osób o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych lub osób z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego;

 

b) lub realizacja usług społecznych świadczonych w społeczności lokalnej, usług opieki nad dziec-kiem w wieku do lat 3 zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2016 r. poz. 157) lub usług wychowania przedszkolnego w przedszkolach lub w innych for-mach wychowania przedszkolnego zgodnie z ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, przy jednoczesnej realizacji integracji społecznej i zawodowej osób, o których mowa w ppkt a, wyrażonej zatrudnieniem tych osób na poziomie co najmniej 30%.

Warunek 2:
Przedsiębiorstwo społeczne jest podmiotem, który nie dystrybuuje zysku lub nadwyżki bilansowej pomiędzy udziałowców, akcjonariuszy lub pracowników, ale przeznacza go na wzmocnienie poten-cjału przedsiębiorstwa jako kapitał niepodzielny oraz w określonej części na reintegrację zawodową i społeczną lub na działalność pożytku publicznego prowadzoną na rzecz społeczności lokalnej, w której działa przedsiębiorstwo.

Warunek 3:
Przedsiębiorstwo społeczne jest zarządzane na zasadach demokratycznych, co oznacza, że struktura zarządzania przedsiębiorstwami społecznymi lub ich struktura własnościowa opiera się na współzarządzaniu w przypadku spółdzielni, akcjonariacie pracowniczym lub zasadach partycypacji pracowników, co podmiot określa w swoim statucie lub innym dokumencie założycielskim.

Warunek 4:
Wynagrodzenia kadry zarządzającej są ograniczone limitami tj. nie przekraczają wartości, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Warunek 2:
Przedsiębiorstwo społeczne jest podmiotem, który nie dystrybuuje zysku lub nadwyżki bilansowej pomiędzy udziałowców, akcjonariuszy lub pracowników, ale przeznacza go na wzmocnienie poten-cjału przedsiębiorstwa jako kapitał niepodzielny oraz w określonej części na reintegrację zawodową i społeczną lub na działalność pożytku publicznego prowadzoną na rzecz społeczności lokalnej, w której działa przedsiębiorstwo.

Warunek 5:
Przedsiębiorstwo społeczne zatrudnia w oparciu o umowę o pracę, spółdzielczą umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną co najmniej trzy osoby, przy zachowaniu proporcji zatrudnienia określonych w warunku 1.

 

Przejdź do kolejnego rozdziału